Πώς να αγοράζετε έργα τέχνης

Η αγάπη του για τα έργα τέχνης ξεκίνησε από παιδί, όταν, ζώντας ακόμα στην Κόρινθο, επισκέπτονταν τους αρχαιολογικούς χώρους της περιοχής. Ως έφηβος, ταξίδευε στην Ευρώπη και επισκέπτονταν όσες γκαλερί μπορούσε ώστε να θαυμάσει τα έργα των Μεγάλων Ευρωπαίων Δασκάλων. Αργότερα, μετακομίζοντας στο Σύδνεϋ της Αυστραλίας, γνώρισε τον John Wiltshire, με τον οποίον αγόρασαν μαζί τα πρώτα έργα τέχνης τους από έναν σύγχρονο καλλιτέχνη της Νέας Ζηλανδίας, προς 250-500 δολάρια. Ο ελληνικής καταγωγής Bill Dimas, συνιδιοκτήτης της γκαλερί aMBUSH στο Σύνδεϋ, μοιράζεται τα μυστικά της αγοράς έργων τέχνης.

Όπως αναφέρει στο BBC, για τον επίδοξο συλλέκτη, ο κόσμος της σύγχρονης τέχνης μπορεί να μοιάζει με ένα κλειστό και απρόσιτο κλαμπ, όπου οι αγορές ύψους πολλών εκατομμυρίων δολαρίων είναι κάτι το συνηθισμένο. Σήμερα όμως υπάρχουν όλο και περισσότεροι τρόποι ώστε οι άπειροι αγοραστές να «εκπαιδευτούν» και, αν σταθούν τυχεροί, να αποκτήσουν το δικό τους αριστούργημα σύγχρονης τέχνης.

Οι νέοι τρόποι για τον εντοπισμό των επιθυμητών έργων είναι χιλιάδες, ενώ πολλές γκαλερί διαθέτουν online καταστήματα, οίκους δημοπρασιών και αναφορές στα έργα, που καθιστούν την αγορά έργων τέχνης πιο προσβάσιμη και οικονομικά προσιτή.

Το κυνήγι για τον επόμενο Andy Warhol θα μπορούσε να σημαίνει όχι μόνο την εύρεση έργων προς 1.000 δολάρια ή λιγότερα, αλλά και την δυνατότητα να βγει μια περιουσία από την επένδυση αυτή, μερικές δεκαετίες αργότερα. Αν ένας αναδυόμενος καλλιτέχνης αναπτύξει μια επιτυχημένη καριέρα, τότε η αξία των έργων του εκτινάσσεται στα ύψη. Για παράδειγμα, το γλυπτό του Jeff Koons “Balloon Dog (Orange)” έσπασε πέρυσι όλα τα ρεκόρ στη δημοπρασία του οίκου Christie’s, καθώς πωλήθηκε προς 58,4 εκατ. δολάρια. Όταν όμως ο Koons πρωτοξεκινούσε την καριέρα του ως καλλιτέχνης, τα έργα του πωλούνταν προς μόλις 3.000 δολάρια, το 1985.

Τα γούστα, βέβαια, διαφέρουν, όμως η αγορά σχεδόν πάντα έχει ως κίνητρο το πάθος: ένα έργο θα μπορούσε να έχει πολύ μεγαλύτερη συναισθηματική αξία από αυτήν που υποδηλώνει η τιμή της.

Για τους περισσότερους, το να γνωρίζουν ακριβώς τι να αγοράσουν, από πού να το αγοράσουν και σε ποια τιμή, τους εξασφαλίζει την πιο συμφέρουσα συμφωνία ή συναισθηματική αγορά. Μπορεί όμως να χρειαστεί η βοήθεια ενός ειδικού, αναλόγως με το πόσα θέλει να επενδύσει ο αγοραστής.

Πώς να αγοράσεις

Αν αρχίσετε την αναζήτησή σας κάποιο απόγευμα, μπορεί να βρεθείτε πλάι-πλάι με διάσημους καλλιτέχνες στα εγκαίνια εκθέσεων. Οι διευθυντές των γκαλερί θα σας δώσουν ένα αναλυτικό υπόβαθρο του καλλιτέχνη τα έργα του οποίου εκτίθενται στην συγκεκριμένη έκθεση. Αν είστε τυχεροί, μπορεί να γνωρίσετε και τον ίδιο τον καλλιτέχνη.

Η άνοδος των ιστοσελίδων τέχνης είναι μια ακόμα μεγάλη τάση που βοηθά τους επίδοξους αγοραστές. Σύμφωνα με τους ειδικούς, αυτές οι online πλατφόρμες συναλλαγών θα μπορούσαν μελλοντικά να αυξήσουν την αποτίμηση της τέχνης διότη προσθέτουν ρευστότητα στο χαμηλό εύρος της αγοράς.

Ορισμένες από αυτές τις ιστοσελίδες δίνουν τη δυνατότητα απόκτησης ενός έργου τέχνης ακόμα και σε μηνιαίες άτοκες δόσεις.

Ένα άλλο καλό σημείο για απόκτηση κάποιου πίνακα είναι οι εκθέσεις τέχνης, όπου πωλούνται έργα τέχνης σε χαμηλές τιμές.

Πώς να βγάλεις χρήματα αγοράζοντας έργα τέχνης

Αν αυτό που σας ενδιαφέρει είναι η μακροπρόθεσμη αξία, είναι σημαντικό πρώτα να θέσετε έναν προϋπολογισμό και στη συνέχεια να επενδύσετε σε μεγάλα έργα εντός των ορίων αυτού του προϋπολογισμού. Η ποιότητα παίζει ρόλο, όμως θα πρέπει να θυμάστε ότι τα έργα τέχνης αποκτούν ιστορική σημασία με βάση την αναγνωρισιμότητα στον κόσμο της τέχνης –κάτι που μπορεί να πάρει χρόνο.

Οι επίδοξοι αγοραστές μπορούν να ζητήσουν –έναντι αμοιβής βεβαίως- συμβουλές από ειδικούς, οι οποίοι μπορούν να τους βοηθήσουν να δημιουργήσουν επαφές, να εκπαιδευτούν βλέποντας έργα τέχνης σε μουσεία, γκαλερί και σε αρχεία που απευθύνονται μόνο σε μέλη, ενώ πολλοί μεγάλοι οίκοι δημοπρασιών, όπως η Sotheby’s, έχουν συμβούλους που «ταιριάζουν» ιδιώτες αγοραστές και πωλητές και τους συμβουλεύουν για τις δημοπρασίες.

Αν από την άλλη δεν έχετε τα χρήματα για να προσλάβετε σύμβουλο, υπάρχουν ιστοσελίδες, όπως το Artsy και το ArtDiscover που βοηθούν τους αγοραστές να αναζητήσουν έργα περίπου 18.000 καλλιτεχνών από όλον τον κόσμο.

Μια καλή ιδέα είναι επίσης η παρακολούθηση δημοπρασιών –ακόμα και αν δεν αγοράσετε κάτι- για να δείτε τις τάσεις στις τιμές και την δημοτικότητα των καλλιτεχνών.

Τα «ψιλά γράμματα» της κυριότητας

Οι νέοι αγοραστές θα πρέπει να προσέχουν, διότι υπάρχουν πολλές λεπτομέρειες που σχετίζονται με τη διαδικασία απόκτησης ενός έργου τέχνης. Ίσως θα πρέπει να προσλάβετε δικηγόρο για να ερευνήσετε αν για παράδειγμα ο προηγούμενος ιδιοκτήτης έχει εξοφλήσει το χρέος για τον πίνακά του. Ορισμένοι λαμβάνουν δάνεια για να χρηματοδοτήσουν την απόκτηση του πίνακα, ενώ άλλοι βάζουν τους πίνακες ως εγγύηση για την αγορά άλλου πίνακα. Είναι κρίσιμης σημασίας, ιδιαίτερα για τα ακριβά έργα, ο αγοραστής να είναι σίγουρος ότι το έργο δεν εμπλέκεται σε κάποιο δάνειο.

Θα πρέπει επίσης να γνωρίζετε την τοπική νομοθεσία όταν αγοράζετε πίνακες από το εξωτερικό. Στις δημοπρασίες που γίνονται στο Παρίσι, για παράδειγμα, ένα μουσείο έχει την εξουσία να απορρίπτει τον αγοραστή.

Για να διασφαλίσουν τη γνησιότητα του έργου, οι αγοραστές θα πρέπει να φροντίσουν να έχουν ένα επίσημο έγγραφο πώλησης. Τα πλαστά έργα είναι σχεδόν αδύνατον να εντοπιστούν από τους μη εκπαιδευμένους, ενώ τα έργα τέχνης που είχαν κλαπεί από Ναζί κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και τελευταία διοχετεύονται στην αγορά, δημιουργούν επιπλέον ερωτήματα στα θέματα ιδιοκτησίας.

Επίσης, για τα ακριβά έργα τέχνης, καλό θα είναι να υπάρξει ασφαλιστική κάλυψη –για ζημιά, ατύχημα ή κλοπή.



Πηγή: BBC
Επιμέλεια: Α.Γ.Φ.