Από τον περασμένο Μάρτιο, όταν και άνοιξε τις πύλες στη Μάλαγα της Ισπανίας, το παράρτημα του Ρωσικού Μουσείου κατακλύζεται από επισκέπτες που κάνουν ουρές για να δουν έργα σπουδαίων καλλιτεχνών του 20ου αιώνα, όπως οWassily Kandinsky, ο Kazimir Malevich και ο Marc Chagall.
Το μοναδικό παράρτημα του οροσήμου της Αγίας Πετρούπολης στο εξωτερικό, αποτελεί μέρος μιας κοινής προσπάθειας με το Μουσείο Ερμιτάζ να εδραιώσουν την παρουσία τους στον παγκόσμιο χάρτη, δίπλα σε άλλα μεγάλα μουσεία, όπως το Guggenheim και το Λούβρο. Η κινητήριος δύναμη για την προσπάθεια αυτή, που εξακολουθεί να υφίσταται παρά το ότι οι εντάσεις μεταξύ Μόσχας και Ευρώπης έχουν αγγίξει ψυχροπολεμικά επίπεδα, έρχονταν αρχικά σε αντίθεση με την πορεία απομονωτισμού του Κρεμλίνου. Τώρα όμως θεωρείται πως θα μπορούσε να βοηθήσει τον ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν στην προσπάθειά του να ανοικοδομήσει τους δεσμούς του με τη Δύση.
«Σε μια περίοδο εξαιρετικά δύσκολων σχέσεων με την Ευρώπη, είναι σπουδαίο να σπας τον απομονωτισμό» δηλώνει στο Bloomberg ο διευθυντής του Ρωσικού Μουσείου Vladimir Gusev. «Μερικές φορές ο πολιτισμός και η τέχνη μπορούν να πετύχουν πράγματα που δεν μπορούν οι πολιτικοί».
Το Ερμιτάζ, το οποίο ιδρύθηκε από την Αυτοκράτειρα Αικατερίνη Β’ το 1764 και διαθέτει μια από τις μεγαλύτερες συλλογές Δυτικής τέχνης, πρόκειται να ανοίξει υποκατάστημα στη Βαρκελώνη το 2017, ενώ διαθέτει ήδη παράρτημα στο Άμστερνταμ.
Το Ρωσικό Μουσείο, που διαθέτει τη μεγαλύτερη συλλογή Ρωσικής τέχνης παγκοσμίως, εξετάζει το ενδεχόμενο να ανοίξει παραρτήματα στο Άμπου Ντάμπι και τη Βραζιλία.
Τα μουσεία λένε πως το διεθνές κοινό είναι ανυπόμονο. Μια έκθεση με έργα του Kandinsky που περιελάμβανε έργα κυρίως από τη συλλογή του Ρωσικού Μουσείου έχει ήδη προσελκύσει σχεδόν 2 εκατ. επισκέπτες από τον Ιανουάριο σε τέσσερις πόλεις της Βραζιλίας, σύμφωνα με τον Gusev.
Ωστόσο, η προώθηση του ρόλου της Ρωσίας στην ευρωπαϊκή κουλτούρα δεν είναι εύκολη, λόγω της επίσημης γραμμής του Κρεμλίνου. Η ρωσική κυβέρνηση δεν έχει παράσχει καμία χρηματοδότηση για τα σχέδια επέκτασης των ρωσικών μουσείων, σύμφωνα με αξιωματούχους.
«Δεν είμαστε μόνο ένα Ρωσικό μουσείο, είμαστε ένα μουσείο του κόσμου», δήλωσε από την πλευρά του ο διευθυντής του Ερμιτάζ Mikhail Piotrovsky, ο οποίος ξεκίνησε το άνοιγμα προς το εξωτερικό πριν από μιάμιση δεκαετία, ανοίγοντας προσωρινά παραρτήματα στο Λονδίνο και το Λας Βέγκας, τα οποία όμως έχουν κλείσει. Όπως είπε στο Bloomberg, η επέκταση χρηματοδοτείται εξ ολοκλήρου από ξένους οικοδεσπότες και ιδιωτικούς εράνους.
Διεθνής παρουσία και πολιτικά εμπόδια
«Ό,τι κάνουμε είναι για να δείξουμε ότι ο πολιτισμός είναι πάνω από την πολιτική και πως οι πολιτιστικοί δεσμοί συνεχίζουν ακόμα και αν η πολιτική κατάσταση είναι κακή, διότι ο πολιτισμός είναι για πάντα και οι πολιτικές καταστάσεις αλλάζουν όταν το θελήσουν οι πολιτικοί», σημείωσε ο Piotrovsky.
Ωστόσο, δεν είναι λίγες οι φορές που η πολιτική λειτουργεί παρεμβατικά.
Σύμφωνα με τον Piotrovsky, τα όποια σχέδια για δανεισμό έργων διεθνώς θα πρέπει τώρα να έχουν λάβει ειδικές νομικές εξαιρέσεις από τις χώρες-οικοδεσπότες ώστε να διασφαλιστεί ότι κανένα έργο δεν κινδυνεύει να κατασχεθεί από δικαστήρια που θέλουν να επιβάλουν αποφάσεις κατά της Ρωσίας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η πρόσφατη απόφαση διεθνούς δικαστηρίου υπέρ ορισμένων πρώην μετόχων της χρεοκοπημένης ρωσικής πετρελαϊκής Yukos Oil, ύψους 50 δις. δολαρίων, την οποία η Μόσχα αποκηρύσσει ως πολιτικοποιημένη και παράνομη.
Άλλη νομική διαμάχη μεταξύ των ΗΠΑ και της Ρωσίας αναφορικά με την ιδιοκτησία εβραϊκών βιβλίων, ουσιαστικά εμποδίζει τη ρωσική συλλογή από το να μεταφερθεί στις ΗΠΑ.
Το 2007, το Ερμιτάζ έπρεπε να κλείσει το παράρτημά του στο Somerset House του Λονδίνου όταν «στέρεψε» η τοπική χορηγία λόγω της δολοφονίας του ρώσου πράκτορα Alexander Litvinenko στο Λονδίνο.
Ωστόσο, τόσο το Ερμιτάζ όσο και το Ρωσικό Μουσείο έχουν καταφέρει με επιτυχία να διατηρήσουν ζωντανούς τους δεσμούς με τον «έξω κόσμο».
Στο Amsterdam Hermitage, το οποίο εγκαινιάστηκε το 2009, ο Piotrovsky συμμετείχε τον Σεπτέμβριο στα εγκαίνια της έκθεσης «Dining with the Tsars» λίγες μόλις εβδομάδες μετά την κατάρριψη του Μαλαισιανού επιβατικού αεροσκάφους στην Ουκρανία, για την οποία οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους κατηγορούν τους φιλορώσους αυτονομιστές.
Ο Jose Maria Luna Aguilar, κορυφαίο στέλεχος του Ρωσικού Μουσείου στη Μάλαγα, είπε πως η απόφαση για το άνοιγμα του παραρτήματος του μουσείου στην περιοχή έγινε για επιχειρηματικούς λόγους, τονίζοντας πως «πρόκειται για μια πολύ κερδοφόρο επένδυση για την Μάλαγα».
Στη Βαρκελόνη, το Ερμιτάζ έχει φροντίσει ώστε να εξασφαλίσει στήριξη από τις κεντρικές αρχές της Μαδρίτης, αλλά και από την καταλάνικη περιφερειακή κυβέρνηση.
Το σχεδιαζόμενο παράρτημα του Ερμιτάζ έχει κάθε ευκαιρία να είναι επιτυχημένο, διότι βρίσκεται σε μια πόλη που «προσανατολίζεται στον τουρισμό και έχει βαθύτατο ενδιαφέρον στην υψηλή κουλτούρα», σχολίασε ο διευθυντής του Solomon R. Guggenheim Foundation, Richard Armstrong. Το παράρτημα του Guggenheim στο Μπιλμπάο προσελκύει ένα εκατομμύριο επισκέπτες ετησίως από τότε που ιδρύθηκε το 1997.
Για την επόμενη διεθνή κίνησή του, το Ρωσικό Μουσείο βασίζεται στις σχέσεις δεκαετιών μεταξύ της Σοβιετικής Ένωσης και της Κούβας, προκειμένου να ανοίξει παράρτημα στην Αβάνα, όπου η τουριστική βιομηχανία αναμένεται να επωφεληθεί από την βελτίωση των σχέσεων ΗΠΑ-Κούβας.
Πηγή: Bloomberg
Επιμέλεια: Α.Γ.Φ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου