Την παραίτησή του δήλωσε ο Γιαν Φαμπρ, μετά την κατακραυγή που προκάλεσε η ανακοίνωση του σχεδίου του για το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου. Σύμφωνα με την Εφημερίδα των Συντακτών, ο Γιαν Φαμπρ σήμερα το πρωί, δήλωσε παραίτηση και μάλιστα, δεν το ανακοίνωσε στον υπουργό Πολιτισμού κ. Αριστείδη Μπαλτά αλλά στη συνεργάτιδά του, Κατερίνα Κοσκινά, τη διευθύντρια του ΕΜΣΤ.
Δεν εργάζομαι σε εχθρικό περιβάλλον
«Δέχτηκα τον διορισμό σε αυτή τη θέση από τον Έλληνα υπουργό Πολιτισμού υπό την προϋπόθεση ότι θα μπορούσα να προβαίνω στις καλλιτεχνικές μου επιλογές με απόλυτη ελευθερία» δήλωσε σχετικά στην βελγική εφημερίδα L' avenir o διεθνής χορογράφος και εικαστικός σήμερα, υπογραμμίζοντας:
«Δεν φαίνεται πλέον δυνατόν να γίνει αυτό στην Ελλάδα. Δεν εργάζομαι μέσα σε ένα εχθρικό περιβάλλον στο οποίο εγώ προσήλθα με ανοιχτό μυαλό και καρδιά».
Μπαλτάς: Ο Φαμπρ προσήλθε ως εθελοντής – Βεβιασμένη η αντίδραση των καλλιτεχνών
To υπουργείο Πολιτισμού επιβεβαίωσε την παραίτηση, αναφέροντας σε σχετική του ανακοίνωση τα εξής:
"Με μεγάλη του λύπη ο Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, κος Αριστείδης Μπαλτάς, έλαβε την ακόλουθη επιστολή παραίτησης:
«Με την παρούσα, εγώ, ο Jan Fabre, παραιτούμαι από τη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή (curator) του Ελληνικού Φεστιβάλ. Αποδέχτηκα την πρόταση του Υπουργού Πολιτισμού της Ελλάδας να προβώ σε καλλιτεχνικές επιλογές με πλήρη ελευθερία. Αυτό δεν φαίνεται να είναι πλέον δυνατόν στην Ελλάδα. Δεν επιθυμώ να εργαστώ σε ένα εχθρικό καλλιτεχνικό περιβάλλον, στο οποίο προσήλθα με ανοιχτό μυαλό και ανοιχτή καρδιά. Εύχομαι στους Έλληνες καλλιτέχνες καλή τύχη στη δουλειά τους και στο Φεστιβάλ τους».
Jan Fabre, 2 Απριλίου 2016
Στο σημείο αυτό, πρέπει να επισημανθεί ότι ο Jan Fabre προσήλθε ουσιαστικά ως εθελοντής για να συνεισφέρει στην Ελλάδα της κρίσης. Με αυτό κατά νου, ανέλαβε να οργανώσει σε ελάχιστο χρονικό διάστημα το Ελληνικό Φεστιβάλ αυτοπεριορίζοντας το σύνολο των οικονομικών του αξιώσεων στο ποσό των 20.000 ευρώ για κάθε χρόνο που θα παρείχε τις υπηρεσίες του, τόσο ως καλλιτεχνικός υπεύθυνος του θεσμού, όσο και για τις παραγωγές της ομάδας του.
Η επιλογή της παραίτησης υπήρξε αποτέλεσμα της συντονισμένης επίθεσης που δέχτηκε ο Jan Fabre από πολιτικά κόμματα, Μ.Μ.Ε. και μέρους του καλλιτεχνικού κόσμου. Οι επιτιθέμενοι χαρακτήρισαν συλλήβδην ως ανθελληνικό ένα δομημένο τετραετές πρόγραμμα, το οποίο αποσκοπούσε όχι απλώς στη διεύρυνση του ούτως ή άλλως διεθνούς χαρακτήρα του Φεστιβάλ, αλλά και στη διεθνοποίηση της ίδιας της ελληνικής καλλιτεχνικής δημιουργίας. Θεώρησαν persona non grata έναν διεθνώς καταξιωμένο δημιουργό και απαξίωσαν συνολικά και οργανωμένα το καλλιτεχνικό του έργο καταρρακώνοντας έτσι κάθε έννοια ελευθερίας στην καλλιτεχνική έκφραση. Σε απόλυτο συγχρονισμό, Μ.Μ.Ε., αποσπασματικά και στοχευμένα εστίασαν σε ένα ελάχιστο σημείο ενός έργου του, παράγοντας πλήρως παραπλανητικές εντυπώσεις και παίζοντας με το δημόσιο αίσθημα.
Οι βεβιασμένες αντιδράσεις των καλλιτεχνών, πριν καν ανακοινωθεί το πλήρες πρόγραμμα του Φεστιβάλ, μέσα μάλιστα από την παραπειστική επιχειρηματολογία περί αφελληνισμού του θεσμού, οδηγούν σε θλιβερούς συνειρμούς σε σχέση τόσο με την ελευθερία του λόγου και της έκφρασης στην Ελλάδα του 21ου αιώνα, όσο και με την επιδιωκόμενη θέση της στο σύγχρονο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι.
Η εξέλιξη αυτή αποτελεί ενδιαφέρουσα αντιστροφή αυτού που κατά κανόνα συμβαίνει στην ανθρώπινη ιστορία, όπου οι πνευματικές δυνάμεις διεκδικούν την ελευθερία του λόγου και υπεραμύνονται αυτής έναντι της πολιτικής εξουσίας. Στη δική μας ιστορία φαίνεται δυστυχώς να συνέβη το αντίστροφο.
Εξυπακούεται ότι ο Υπουργός σε συνεργασία με το Δ.Σ. του Φεστιβάλ θα αναλάβει άμεσα τις απαραίτητες πρωτοβουλίες για την καλύτερη δυνατή λειτουργία του θεσμού."
Persona non grata
Θύελλα αντιδράσεων στον καλλιτεχνικό κόσμο προκάλεσε η παρουσίαση του Διεθνούς –πλέον- Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου και του νέου καλλιτεχνικού του διευθυντή (που δήλωσε όμως ότι θα είναι curator και όχι διευθυντής), με τους Έλληνες καλλιτέχνες να κηρύσσουν τον Γιαν Φαμπρ persona non grata και να ζητούν παραίτηση του υπουργού Πολιτισμού Αριστείδη Μπαλτά.
Χθες το μεσημέρι εκατοντάδες Έλληνες καλλιτέχνες συγκεντρώθηκαν στο θέατρο «Σφενδόνη» για να συζητήσουν πάνω στις εξελίξεις στο Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου και, κυρίως, πάνω στον εξοβελισμό των ελληνικών παραστάσεων -εκτός από εκείνες των κρατικών σκηνών- από το Φεστιβάλ, σύμφωνα με το πρόγραμμα που παρουσιάστηκε.
Συγχρόνως, συμφώνησαν με την πρόταση του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών (ΣΕΗ) και της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Θεάματος Ακροάματος (ΠΟΘΑ) για συγκέντρωση-διαμαρτυρία τη Δεύτερα στις 12 το μεσημέρι έξω από το ΥΠΠΟ.
Ως βάση του ψηφίσματος, στο οποίο κατέληξαν μετά τη ζωηρή συζήτηση τριών και πάνω ωρών εκατοντάδες καλλιτέχνες που πλημμύρισαν το θέατρο, το φουαγιέ αλλά και τον δρόμο, χρησιμοποιήθηκε κείμενο του ηθοποιού και θεατρικού συγγραφέα Γιάννη Μαυριτσάκη, το οποίο διαβάστηκε στο ξεκίνημα της συνάντησης.
Eπειδή όμως αυτό επικεντρωνόταν στις ευθύνες του καλλιτεχνικού διευθυντή του φεστιβάλ και δεν είχε καμμία αναφορά στο πρόσωπο και τον ρόλο του Αριστείδη Μπαλτά, τον οποίο σχεδόν ομόφωνα οι παριστάμενοι θεωρούν ως κύριο υπεύθυνο για την εξέλιξη, προστέθηκε και ειδικό κείμενο.
Σ' αυτό οι καλλιτέχνες, εκτός από την παραίτηση του υπουργού Πολιτισμού για «παράνομες και αντισυνταγματικές ενέργειες», ζητούν την άμεση εξέταση από επιτροπή όλων των ελληνικών προτάσεων, που έχουν ήδη κατατεθεί στο φεστιβάλ και την ένταξη ενός ικανού ποσοστού τους, που να πλησιάζει τον μέσο όρο των προηγουμένων ετών, στο πρόγραμμα.
Το ψήφισμα-επιστολή προς Γιάν Φάμπρ
Κύριε Φαμπρ
Στο σύντομο πέρασμά σας από τη χώρα μας προλάβατε να διαπράξετε μία σειρά από σοβαρά ατοπήματα, τα οποία συνιστούν βαθύτατες προσβολές για όλους εμάς που υπογράφουμε αυτή την επιστολή, αλλά και για άλλους πολλούς. Συγκεκριμένα:
1. Συμμετέχετε σε μία "αριστοκρατικού τύπου" συνέντευξη με carte de visite (συνθήκη πρωτόγνωρη όχι μόνο γιά τα ηθη του Ελληνικού Φεστιβάλ), από την οποία επιλέξατε να απουσιάζουν οι Έλληνες καλλιτέχνες, αγνοώντας ότι το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου, όπως και κάθε άλλο φεστιβάλ, είναι κατά κύριο λόγο δημιούργημα των καλλιτεχνών που το τροφοδοτούν γενναιόδωρα επί χρόνια με το ταλέντο, το πάθος τους και τις πρωτοποριακές ιδέες τους.
2. Παραδεχθήκατε ότι δεν έχετε την παραμικρή ιδέα για τη σύγχρονη ελληνική καλλιτεχνική δημιουργία, αλλά, παρ' όλα αυτά, θεωρείτε εαυτόν ικανό να αναλάβει (ως curator!) τον κορυφαίο πολιτιστικό θεσμό της χώρας , υποβιβάζοντας έτσι τους έλληνες δημιουργούς σε μία θολή, καλλιτεχνικά ανυπόληπτη μάζα, που θα 'πρεπε να σας οφείλει και ευγνωμοσύνη.
3. Μας συστήνετε , με το καλημέρα, ένα ανοικονόμητο επιτελείο Βέλγων συνεργατών (οι οποίοι, σημειωτέον, μαζί με εσάς θα μισθοδοτούνται από το χρεωκοπήμένο κράτος μας) αποδεικνύοντας έτσι, με τον πιό εύγλωττο τρόπο , ότι η άγνοια σας περί του σύγχρονου ελληνικού πολιτισμού επιθυμείτε να παραμείνει άγνοια.
4. Προσπαθήσατε, με αξιομνημόνευτο θράσος είναι η αλήθεια, να μας εξαπατήσετε, ισχυριζόμενος ότι θα μετατρέψετε σε Διεθνές ένα φεστιβάλ που είναι ήδη Διεθνές από τα γεννοφάσκια του, ανακοινώνοντας ταυτόχρονα ένα πρόγραμμα καθαρά βελγοκεντρικό, με εσάς βεβαίως να αποσπάτε την μερίδα του λέοντος.
5. Αποκλείσατε ουσιαστικά από το (δικό μας) Φεστιβάλ όχι μόνο για φέτος αλλά και για τα επόμενα χρόνια εμάς, τους Έλληνες δημιουργούς, θεωρώντας μας ανάξιους να συμμετέχουμε στην "εγκατάσταση" που εσείς ο ίδιος θα επιμελείσθε, αφήνοντας να εννοηθεί ότι ίσως μας ξαναδοθεί το βήμα, αφού πρώτα θα έχουμε «μυηθεί» (με όρους κανονικότατης εκπαίδευσης) στο προσωπικό αισθητικό σας σύμπαν.
Για όλους αυτούς τους λόγους, για την οίηση και τον απροκάλυπτο καλλιτεχνικό ολοκληρωτισμό που επιδείξατε, έχετε καταστήσει τον εαυτό σας, κύριε Φαμπρ, persona non grata.
Και προς αποφυγή παρανοήσεων, με την παρούσα επιστολή δεν επιχειρούμε να διαπραγματευθούμε μαζί σας, όχι, δεν είμαστε συνδικαλιστές, δεν ζητάμε να μας παραχωρήσετε χρόνο και χώρο στην «εγκατάστασή» σας, ούτε θα φτάναμε ποτέ στο ταπεινωτικό σημείο να διεκδικούμε από σας όσα μας ανήκουν.
Με την παρούσα επιστολή σάς κάνουμε γνωστό, αφενός ότι δεν σας αναγνωρίζουμε ως καλλιτεχνικό διευθυντή του Φεστιβάλ Αθηνών-Επιδαύρου και αφετέρου ότι οφείλετε να επανορθώσετε τις προσβολές που διαπράξατε εις βάρος μας, κάνοντας το αυτονόητο: επιστρέφοντας την πράξη διορισμού σας (εσείς και οι συνεργάτες σας) στον υπουργό που σας την παρέδωσε.
Αθήνα, 1 Απριλίου 2016
Προσπαθεί να διασκεδάσει τις εντυπώσεις το Ελληνικό Φεστιβάλ
Εν τω μεταξύ, το Ελληνικό Φεστιβάλ σε ανάρτησή του στην ιστοσελίδα του αναφέρει πως «το Διοικητικό Συμβούλιο αναγνωρίζει το γεγονός ότι, καθώς ο νέος καλλιτεχνικός διευθυντής ανέλαβε πολύ πρόσφατα τα καθήκοντά του, δεν κατέστη δυνατόν –όπως και ο ίδιος δήλωσε- να περιλάβει στο φετινό πρόγραμμα άλλες ελληνικές συμμετοχές, πέραν αυτών που υποβλήθηκαν από τους θεσμικούς φορείς. Ταυτόχρονα όμως, το ΔΣ αναγνωρίζει την ανάγκη διεύρυνσης και εμπλουτισμού του τρέχοντος καλλιτεχνικού προγράμματος με επιπλέον ελληνικές εκδηλώσεις.
Για τον σκοπό αυτό το Διοικητικό Συμβούλιο εξουσιοδότησε τον Πρόεδρο αυτού, να αναλάβει τις αναγκαίες πρωτοβουλίες, έτσι ώστε να συγκροτηθεί άμεσα μια επιτροπή που ξα επεξεργαστεί –υπό καθεστώς απόλυτης διαφάνειας- τις προτάσεις που έχουν ήδη υποβληθεί επίσημα στο Φεστιβάλ. Η πρωτοβουλία αυτή, αφορά μόνο στην φετινή χρονιά και κρίθηκε αναγκαία από το ΔΣ λόγω της καθυστέρησης στο διορισμό του καλλιτεχνικού διευθυντή. Η επιτροπή θα υποβάλει τις προτάσεις της στο ΔΣ, το οποίο και θα αποφασίσει με βάση τις διαθέσιμες ημερομηνίες, όπως προκύπτουν από το υπό διαμόρφωση πρόγραμμα, και τα οικονομικά δεδομένα του Φεστιβάλ, καθώς παρελήφθη ταμειακό έλλειμμα που ξεπερνά το ένα εκατομμύριο ευρώ».
*Δείτε εδώ ολόκληρη την ανακοίνωση του Φεστιβάλ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου